Een nieuw liedboek, wat nu
? (2)(9 maart 2013)
De artikelen die we als redactieleden voor deze pagina
vervaardigen mogen bestaan uit maximaal zo ongeveer
900 woorden. Dat dwingt tot bondig schrijven, aan de
andere kant draagt het het gevaar in zich dat je niet
alles kwijt kunt wat je te melden hebt.
Toen ik vier weken geleden over de verschijning van
het Nieuwe Liedboek schreef bleven een aantal zaken
onderbelicht, en wekte ik misschien de indruk vooral als
gefrustreerde organist (na 9 jaar columns weet de lezer
op welke bank ik ’s zondags meestal zit) te schrijven.
Over dat organist-zijn gesproken: het doet me pijn als ik lees dat mensen kerk en geloof verlaten
(in deze volgorde, maar het kan ook heel goed andersom!) en dan als argument, ik las het letterlijk
in mijn lijfblad, soms met ‘dat wanstaltige orgel’ aankomen. Ikzelf hou veel van het orgel, maar ik
kan me hun reactie toch wel voorstellen. Als organist word je geacht (van welke musicus wordt zoiets
überhaupt gevraagd) om, soms a la minute, wat tijd op te vullen, voor de dienst wordt er soms wel
tien minuten (achtergrond)muziek verwacht, logisch dat het er dan soms niet allemaal altijd even
flitsend en muzikaal aan toe gaat. De kerkganger ervaart het als eindeloos gebrei zonder kop of
staart. Het valt ook niet mee, als de organist aan het afronden is, maar hij zijn eindpunt steeds
moet verleggen omdat de begintijd van de dienst op een ander horloge wordt bepaald dan het zijne…
Zingen
De belangrijkste taak van de organist is er voor te zorgen dat de gemeente lekker kan zingen,
en als er een onbekend lied op de lijst staat mag je dat op de vroege zondagmorgen met je
mooie warme, maar wel lage stem, ook nog eens voor gaan zingen.
Hulde aan al die organisten die zich met hart en ziel van hun taak kwijten, en ontzettend hun best
doen om er iets moois van te maken, met, dat ook nog, in hun achterhoofd het calvinistische
gedachtegoed dat je er niet bent om er iets moois van te maken, maar om de gemeentezang
te dienen, functioneel te zijn, te sturen. Het gaat niet om jou, en je zit daar vooral niet om
virtuoze solo’s weg te geven.
Niet iedere organist is gezegend met al die talenten die nodig zijn om dat allemaal even goed te doen.
En, voor alle duidelijkheid, ik weiger me te voegen in het koor van bevoegdheidsverklaringen en
diploma’s: een conservatoriumdiploma is een soort minimumgarantie dat je muziek kunt maken,
dat je je klassieken kent, maar ik ken er genoeg met zo’n diploma, waarbij je gewoon niet lekker
kunt zingen. En omgekeerd zijn er, gelukkig maar, legio amateurs, waarbij dat wel kan!
Zonder al die amateurorganisten zouden we het in onze kerken al helemaal niet redden.